Araştırma inceleme kitapları; belirli bir konu hakkında yapılan incelemeler sonrasında ortaya çıkan bilgilerin yer aldığı kitap türleri arasında yer almaktadır. Araştırma; bir konuyu aydınlatmak, bir sorunu çözümlemek ya da bilinen bu bilgilerin çok daha fazlası hakkında fikir sahibi olabilmek için yapılan bir işlemdir. Bu kitap türünde de amaç okuyucuyu belirli konular hakkında bilgilendirmektedir. Konu içeriği okuyucunun ilgi duyabileceği konular üzerine olabileceği gibi, yazarın toplumsal bir sorun olarak gördüğü konu üzerine de olabilmektedir.
1- Çocuk
İş bankası- Kültür yayınları tarafından yayımlanan bu kitabın yazarı Desmond Morris’tir. 2014 yılında yazılan ve yayımlanan bu kitap çocukların davranışları ve hareketleri üzerine yazılmış bir kitaptır. Çocuk kitabında 2-5 yaş arasındaki çocukların dünyası hakkında bilgilere yer vermektedir. Bebeklikten çıkarak çocukluk döneminde çocukların nasıl düşündüğünü, neler öğrenebildiğini ve nasıl büyüdüğünü ele alan bu kitap özellikle ebeveynler için yol gösterici olabilecektir. Ebeveynler bu kitap sayesinde büyüme örüntüleri, davranışlar, fiziksel ve bilişsel becerileri hakkında çocukların becerileri konusunda detaylı bilgilere ulaşabileceklerdir. Beden dilinin çocuklarda nasıl geliştiği hakkında geniş söylemlerin barındığı bu kitap, okuyucunun severek okuyabileceği araştırma inceleme kitapları arasındadır.
2- Gençler İçin Uygarlık Tarihi
H.W. Van Loon tarafından yazılmış olan bu başarılı eserin basım yılı 2013’tür. Kitapta kullanılan sıcak, samimi, sade ve bilgiç dil sayesinde özellikle genç ve yetişkin kuşağı büyük ölçüde etkilemiş bir eserdir. Kitap insanlık ve uygarlığı detaylı bir şekilde ele alabilmektedir. Bu kapsamda canlılığın ilk oluşum dönemlerinden bahsederek daha sonra insanlığın ve uygarlığın tarihsel sürecinin tamamını ele almaktadır. Geçmişten günümüze tüm bilgiler, macera ve masal şeklinde anlatıldığı için okuyucuyu etkileyebilmiştir. Güzel bir anlatım diline sahip bu kitap anlatımı ve konusu sayesinde baskı rekorları kırabilmiştir.
3- Şair ve Patron
Araştırma inceleme kitapları içerisinde okuyucunun beğenisini kazanan Şair ve Patron kitabı, Halil İnancık tarafından kaleme alınmıştır. Bu kitap Osmanlı tarihini ele alan bir eser olduğu için tarihsel süreçleri incelemeyi seven okuyucular tarafından tercih edilebilecektir. Kitapta Osmanlı Divan edebiyatının şiirleri ve şairleri sosyolojik bir açıdan ele alınmıştır. Sanat ve iktidar arasındaki bağlantıyı araştıran ve inceleyen bu kitap, sade dili sayesinde okuyucu tarafından rahatlıkla anlaşılabilecektir.
4- Çernobil
Araştırma inceleme kitapları içerisinde damga vuran bu kitap en büyük Nükleer felaket olarak adlandırılan Çernobil’i ele alan bir eserdir. Andrew Leatherbarrow tarafından kaleme alınmış bu kitabın araştırma süresi ortalama olarak 5 yıl sürmüştür. Kitapta Çernobil faciasına sebep olan durumlar bir bir ele alınırken, Sovyetler Birliğinin çökmesinin nedenleri üzerine de incelemeler yapılmıştır. Doğu Avrupa’yı etkisi altında bırakan yoğun radyasyonun insanlar üzerinde etkilerini ve dünyayı nasıl egemenliği altına aldığını anlatan kitap doğru bilindiği sanılan, abartılı ve doğruluğu çarpıtılmış konulara da değinilmiştir. Geçmişin en büyük felaketlerinden biri olan Çernobil’in nedenleri ve sonuçları üzerine birçok bilgiye ulaşabileceğiniz kitap, okuyucunun her açıdan dikkatini çekmeyi başarabilmiştir.
5- Kara Kutu
Soner Yalçın’ın yazmış olduğu bu kitabın basım tarihi 2019 yılı olarak kayıtlara geçmektedir. Araştırma inceleme kitapları içerisinde yer alan Kara kutuda modern tıp konusu ele alınarak, detaylı bilgilere yer verilmiştir. Kitapta Bülent Ecevit’in yeni hükümeti kurduktan sonra Sağlık üzerine almış olduğu devrim gibi kararlara değinilmiştir. Bu kararlar sonrasında ortaya çıkan cinayetlerin nedenlerinin ne olduğu hakkında araştırma ve incelemeler bulunmaktadır. Modern tıbbın gerçek yüzünü ortaya çıkaran bu kitap, tüm tabuları yıkacak devrim niteliğinde bir eserdir. Okuyucunun ezberlerini bozacak bu sıra dışı eser, kişilerin olaylara farklı bir açıdan bakabilmesini hedeflemektedir.