Eleştiri kitapları; bir yapıtı, bir konuyu ya da bir insanı eleştirmek için oluşturulan kitap türleridir. Eleştiri herhangi bir şeyin doğru ya da yanlış taraflarının ele alınması durumu olarak bilinmektedir. Eleştiri kitapları ise yazarın gündelik bir konu üzerinden yapıcı ya da yıkıcı eleştirileri yapmış olduğu kitaplardır. Bu kitaplar okuyucunun herhangi bir konu hakkında iyi ve kötü yönleri hakkında bilgi sahibi olabilmesini sağladığı için, okuyucuya objektif bir şekilde yön gösterebilecektir.
1- Edebiyat Kuramları ve Eleştiri
Berna Moran’ın kaleme almış olduğu bu başarılı eser edebiyat kuramlarını eleştirmek üzerine yazılmıştır. Kitap edebiyat ve edebiyat kuramlarına yapılan eleştirilerin kısırlığından yakınmaktadır. Edebiyat kuramlarını ve eleştiri yöntemlerini sistemli bir şekilde inceleyen Moran Türk edebiyatından kısa örnekler vererek tezinin doğru olduğunu okuyucuya aktaramaya çalışmaktadır. 1973 TDK bilim ödülünü kazanan kitap, okuyucunun edebiyat kuramları hakkında detaylı bilgilere ulaşabilmesini sağlayacaktır.
2- Cehenneme Öykü
Eleştiri kitapları içerisinde yer alan bu kitapta totaliter bir dünyadan bahsedilmektedir. Yazarın kendisiyle hesaplaştığı, kışkırtıcı bir tutum sergilemiş olması okuyucunun kitaba olan merakını artırabilmektedir. Kitap totaliter dünyanın ifşa edilmesini sağlaması nedeniyle okuyucunun sık sık kendini sorgulayabileceği bir roman olma özelliği taşımaktadır. Hayata ilişkin algılarımızı, bize dayatılan toplumsal sorunları ve bazen gönüllü kabul ettiğimiz kavramları eleştirisel bir dille ele alan kitap, okuyucuyu doğruya sevk edebilmeyi amaçlayabilmektedir.
3- Deliler Boşandı
Deliler Boşandı ile eleştiri kitapları kategorisinde ilgi çekici bir ada sahip bu eser Aziz Nesin’in yazmış olduğu bir kitaptır. Kitap bürokrasi ile alay eden bir kitap olması sebebiyle devlet yönetimine ve çarkına zaman zaman atıflarda bulunabilmektedir. Kitapta tek bir öykü yerine birden fazla öykü ve konu işlenmektedir. Her bir öyküde toplumu oluşturan birçok karakter olağanüstü bir şekilde incelenmiş ve eleştirisel bir yaklaşım sergilenmiştir. Deliler boşandı eğlencesi ile okuyucunun severek okuyabileceği eserler arasında yer almaktadır.
4- Bir Karakter Yaratmak
Stanislavski’nin kaleme almış olduğu kitap 20. Yüzyılın en popüler kitapları içerisinde yer almıştır. Bir karakter yaratmak kitabında insanın kendisi ve benliğine eleştirisel bir şekilde yaklaşabilmesi sağlanabilecektir. Doğru bir karaktere ulaşabilme aşamasında kendi benliğini ve karakterinin sorgulanması gerektiğini vurgulayan yazar, anlaşılır ve özenli bir üsluba sahiptir. Kitap döneminde tiyatro kuramı ve pratiğine olumlu etkiler bırakabilmiştir.
5- Gerçeğin Masalı
2006 yılında basılmış olan bu kitabın yazarı Aziz Nesin’dir. Bölümler halinde oluşturulmuş olması sebebiyle kitap her bir bölümde farklı temayı işlemiştir. Bu sebeple okuyucunun sıkılmadan kitabı bir solukta okuyabilmesi mümkün olabilmektedir. Yazıldığı dönemi başarılı bir şekilde aydınlatabilen bu kitap günümüz gerçeklerini masalsı bir şekilde dile dökebilmiştir. Yazarın sık sık günümüz gerçeklerine eleştirisel bir dille yaklaşması, okuyucuya da yol gösterici olabilmektedir.
6- Orta Zekalılar Cenneti
Orta Zekalılar cenneti adlı kitapta günümüz Türkiye’si ve dünyasının değişen koşulları ele alınmış ve bu koşullara eleştirisel bir bakış açısı ile yaklaşılmıştır. Zülfü Livaneli’nin başarılı kaleminden çıkan bu eser, çağımızın kötü koşullarının ele alındığı bir kitaptır. Orta zekalılarının iktidar alanının genişlediğini, iyiliğin kötülüğe değişildiğini , temizliği pisliğe dönüştüğü, haklının yerini haksızlığa verdiği, kibarlığın yerini kabalığın aldığı ve ahlak denen hiçbir kavramın kalmadığını sürekli olarak vurgulayan yazar okuyucuya yeni gelen düzen hakkında bilgiler vermektedir. Yer yer ağır eleştirinin yer aldığı Orta zekalılar cenneti, başa çıkılmaz bu düzenden nasıl çıkılabileceği konusunda da okuyucuya destek olabilmektedir. Eleştiri kitapları kategorisinde önemli bir noktada bulunan bu kitap, 2010 yılından günümüze popülaritesini koruyabilmektedir.