Usta şairimiz Âşık Veysel’in eseri Dostlar Beni Hatırlasın özeti incelendiğinde; Şüphesiz tüm şairler gibi Âşık Veysel de yaşamı, sanatı, şiirlerinin içeriği, halk şiirine getirdiği yenilikler bakımlardan en ince ayrıntısına araştırılmaya ve değerlendirilmeye layık bir sanatçıdır. Dostlar Beni Hatırlasın, Veysel’in hayatını, sanatını daha yakından tanımamıza destek olacak farklı kaynaklardan derlenmiş Halk Şiirimizin büyük üstadı Âşık Veysel’e dair her şeyi bulacağımız bir eserdir. Gözleri görmeyen Veysel, kimsenin göremediklerini görüyor eserlerinde.
Âşık Veysel daha yedi yaşında iken salgın olan çiçek hastalığına yakalanarak sağ gözünü kaybetmiştir. Bir süre sonra da sol gözüne perde inmiştir. Veysel’in babası sol gözündeki perdeyi aldırmak için Yozgat’a hekime gitmeye karar verir. Fakat bir gün inek sağan annesini izlerken arka tarafından babası Veysel’e yaklaşır ve seslenir. Arkasına dönmesiyle babasının koltuğunun altındaki ucu sivri bir sopa sol gözüne girer ve artık o gözünü de tümü ile yitirir. Bu eserinde bu acılı yaşamını da konu edinmiştir.
Şiir yazmak ve şiirlerle oyalanmak Âşık Veysel’e her daim iyi gelmiştir. Kasabalarına gelen halk şairlerini büyük bir alaka ile dinler, onları hep yakından tanımaya çalışırdı. Yaşam sıkıntılarından bir nebze de olsa uzaklaşabilsin diye babası ona saz almıştır ve babasının çok yakın bir arkadaşından saz dersleri almaya başlamıştır.
Dostlar Beni Hatırlasın yazarı Âşık Veysel, evlenecek yaşa geldiğinde ailesi aynı köyden olan Esma adında bir kız ile evlenir. İki evladı olur ama acılı yaşamı burada da gün yüzü göstermez ve birini on günlükken kaybeder. Âşık Veysel’in eşi Esma dayanamayarak evden kaçar. Bunlar üstüne bir de ana ve babası da hayattan göçer. Veysel’in acılarla dolu hayatındaki kötü gelişmeler dur durak bilmez ve ilk çocuğu da vefat eder.
Çok büyük dertlerle sınanan şair içine kapanır ve kimse ile konuşmaz. Şairin artık tek dostu sazıdır. Bu durumu Veysel’in akrabalarını ve arkadaşlarını çok hüzünlendirir. Bu sebep ile onu tekrardan dünya evine sokmaya karar verirler. Veysel’in yeni evliliğinden yedi tane çocuğu olur. Veysel’in sıkıntılı yaşamı peşini bırakmaz ve çocuklarından birini yine kaybeder ama iki oğlu, dört kızıyla yaşamaya devam eder.
Dostlar Beni Hatırlasın kitap genel olarak Âşık Veysel’in yaşamından çıkarımları hakkındadır. Bir gün herkesin bu dünyadan göçüp gideceğini ama onu dostlarının hatırlamasını istiyor Veysel. Gün geçtikçe dinmek bilmeyen yaşam sıkıntılarının dinmesi bir yana gittikçe arttığını bu kitabında dile getirir. Genellikle bu şiirinde ölümün gerçekliğinden bahseden usta şair, çektiği yaşam sıkıntılarını şiirine tümü ile yansıtmayı başarmıştır diyebiliriz.
Dostlar Beni Hatırlasın İnceleme
Dostlar Beni Hatırlasın incelemesi yapılırsa; mesela hangi söz sanatlarının kullanıldığına bakabiliriz. Usta halk şairimiz Âşık Veysel, ‘can kafeste durmaz uçar gider’ derken insan canını kuşa dünyayı kafese benzeterek benzetme sanatını kullanmıştır. Bunun yanı sıra ‘Garip kalır yerim yurdum’ diyerek ise yurdu kişileştirmiş, kişileştirme sanatına başvurmuştur. Şiirin dili incelendiğinde ise şiir; sade, yalın okuyan çoğu kişinin anlayabileceği, günlük hayat diline uygun şekilde yazılmıştır. Şiirin teması yaşam ve ölümdür çünkü Veysel’in hayatı ölüm ile oldukça sınanmıştır ve şiirinde yaşadıklarını dile getirmiştir.
Dostlar Beni Hatırlasın şiirinde halk şiiri âşık tarzında şiir geleneğinin örneğidir. Dostlar Beni Hatırlasın şiirinde Âşık Veysel; yaşam, ölüm ve dostluk temaları üzerinde durmuş, bu temalardaki duygularını içtenlikle dile getirmiştir. Âşık Veysel âşıklık geleneğinin Cumhuriyet Dönemi sonrasında gelmiş en önemli şairlerinden birisi olmayı başarmıştır. Bu şiirindeki ses olaylarını inceleyecek olursak; giderim derken ünsüz yumuşaması yapmıştır. Bunun yanı sıra kafeste derken ünsüz sertleşmesi yapmıştır. Ayrıca arttı derken de ünsüz sertleşmesi yapmıştır usta şairimiz.
Dostlar Beni Hatırlasın Konusu
Âşık Veysel bu eserinde, yaşadığı kayıpları ele almıştır. Çok acılı bir yaşam süren Âşık Veysel; çocuklarını, annesini, babasını kaybetmiştir. Herkesin söylediği gibi en büyük acı olan evlat acısını tadan şair gözlerini de kaybetmiştir. Belli bir süre hayata küsen usta ozanımız, bir süre sonra yeniden dünyevine girmiş ve bu evlilikten de bir çocuğunu kaybetmiştir. Bu acılarını şiirlerine ustalıkla aktaran şairimiz bu eserinde; ölüm, yaşam, dostluk gibi yaşamında önemli yer tutan konuları ele almıştır diyebiliriz.
Yani anlayacağımız gibi Dostlar Beni Hatırlasın konusu resmen şairinin hayatının özetidir. Âşık Veysel yaşadığı acıları dile getirmiş ve şiirlerinde bunu işlemiştir. Uzun bir dönem başka şairlerin şiirlerini de seslendirmiştir. Bu şiirinde duygusallığı çok ön plandadır.
Dostlar Beni Hatırlasın kitap raflarda hala yerini almakta ve de çok satılmaktadır. Ustanın birçok şiirinde; vatan, tabiat, birlik, çalışma, yardımlaşma temaları işlenmiştir diyebiliriz. Şiirlerinde en önemli hususun vatana bağlılık ve idealistlik olduğu açıkça bellidir. Tüm bu özellikler onu vatan şairi yapmış olsa da bu şiirinde genel olarak kendi yaşanmışlıklarını ve acılarını dile getirir Âşık Veysel.
Âşık Veysel, kendisinin bu dünyadan gitse de dostlarının onu hatırlamasını istemiştir. Dünyanın gelip geçici bir yer olduğu, ölümün ne kadar gerçek olduğunu anlatmaya çalışan şair tabiri caizse hatırlanmak ve kalıcı olmak istemiştir. Ben giderim adım kalır sözleri şairin bu düşüncesinin bir kanıtı olarak nitelendirilebilir. Usta Şairimiz Âşık Veysel bu şekilde yaşamını ve yaşadıklarını dile getirmiş, bir gün bu diyardan göçüp gitse de hatırlanmayı dilemiştir.