Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın 1912 yılında kaleme aldığı Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç romanı, Halley kuyruklu bir Yıldız’ın dünyaya çarpacağı söylentisi ile beraber İstanbul halkının verdiği tepkiyi anlatır.
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç özeti, mahalle halkı tarafından Halley Kuyruklu Yıldız’ın dünyaya çarpacağı söylentisi yayılmıştır ve mahalle halkı tarafından dedikodusu yapılan bir olaydır. Özellikle kadın topluluğu birçok yalan yanlış haberi üstüne katarak anlatırlar. O zamanda genç bir gazeteci olan zengin bir ailenin oğlu olan İrfan Galip Bey başka bir kadının kendine müspet cevap vermesinden dolayı kadınlara düşmanlık beslemektedir. İrfan Bey, aslında batı tarzını bilen, geniş fikirli bir insandır. Aydın bir insandır ama bazen tuhaf davranışlar sergileyen birisidir. İstediği kadın ona ilgi göstermez bunun sonucunda bilgisiz kadınları kandırmak isteyerek öcünü almak istemektedir.
Sürekli kadınların ne kadar korkak olduğu hakkında yazılar yazar. Sonrasında bir konferans düzenler ve konferansa tüm kadınları çağırmaktadır. Konferansta kuyruklu yıldızın dünyaya çarpacağını söyler ve etkili olması açısından hizmetçilerine ses oyunu ve gürültü yaptırmaktadır. Bu konferansları sürekli yapar ve bir gün isimsiz bir mektup almaktadır. Mektubun içerisinde bir genç kız tarafından samimi bir üslup ile yazılmıştır. Mektubun konusu kuyruklu yıldız hakkında bilgi almak istemesini söylemektedir. Sürekli olarak mektuplaşmayan başlayan Lütfiye ve İrfan Galip, aynı düşüncede olduklarını anlarlar.
İrfan Galip, mektubu yazan genç kadına âşık olur ve cevabına duygu yüklü bir aşk mektubu yazar. Bir süre mektuplaşırlar ve kız evlenmeyi kabul eder. Genç kız yaptıklarından dolayı İrfanı kandırmak ister ve sadece bir şartla evleneceğini söyler. Oda düğün gününün kuyruklu yıldızın çarpacağı gün olmasını istemektedir. Düğün gününe kadar görüşmek istemez, İrfan Galip bu isteği kabul eder ve düğün gününe kadar görüşmezler. Evlendikleri ilk gece birbirlerini ilk defa gördükleri için heyecanlanırlar. Konuşmaya daldıkları için çarpacak olan kuyruklu yıldızın çarpma anını kaçırırlar. Zaten kuyruklu yıldız diye bir şey yoktur ve romanın sonunda bu iki gencin mutlu olması ile sona erer.
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç ana fikri romanda anlatılan ana fikir aslında fantastik unsurlar ile süslenerek Türk toplumundaki evlilik kurumunu eleştirir. Romanın ana karakteri olan İrfan Galip’e göre evlilik ve evlenmek yaşanılan toplumda sadece uyulması gereken bir kural olarak görür. Sırf kural yerine gelsin diye evlenmek beraberinde getiren şiddetli geçimsizliği göstermektedir. İrfan Galip’e göre evlilik karı ve koca arasında uygunluk olmasını ister, hissettiği aşk dolu duygular ile kendine melek bir eş ister. Hüseyin Rahmi Gürpınar aynı zamanda bu romanda yıldızın dünyaya çarpacağını söylerken eğlenceli bir anlatım ile beraber halkın her türlü batıl inanca inanan cahil insanların gülünç yanlarını ortaya koyar ve bunu ortaya koyarken eğitim ile bilimin ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştır. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç sayfa sayısı yaklaşık 200 sayfalık bir kitaptır.
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç Konu İncelemesi
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç konusu aslında romanın yazıldığı dönem göz önüne alınırsa sosyal hayatta kadın ve erkeğin bir arada olmadığı görünür. Bu durumdan ötürü İrfan Galip kadınlar hakkında yanlış düşüncelere kapılmıştır çünkü onun tanık etmiş olduğu kadınlar kendi mahallesindeki kadınlardan öteye geçememiştir.
Kitapta, Beyoğlu gibi mekanlarda kadın ve erkeğin vakit geçirebileceği alanlar bulunsa da İrfan Galip, bu yerlere uğramaz. Kısıtlı imkanlara rağmen bir kadına kendisini beğendiğini söyledikten sonra ters bir tepki ile karşılaşır ve ona göre kadın artık aşağılık bir yaratıktır. Her şey o mektup ile değişir ve tanımadığı bir kadına karşı aşırı reaksiyon gösterir. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç dil ve anlatım konusunda oldukça süslü bir dil kullanılmıştır ve aruz ölçüsü kullanılmıştır. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç türü romandır.
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç kahramanları, İrfan Galip, zeki, batı hayatını görmüş, yaratıcı ve insanları rahatça etkileyen bir yapıya sahiptir. Romanda yakışıklı bir gençtir ve kitabın bir kısmında kadın düşmanı olduğunu söyler. İrfana gelen isimsiz mektup ile kadınlara bakış açısı bir nebze değiştirir. Lütfiye hanımla yani mektubun sahibi ile evlenme kararı alır.
- Lütfiye, İrfan’ın evlendiği, iyi eğitim almış, zeki bir hanımefendidir. İrfan’ın kadınları korkutmak istediğini anlat ve İrfan’a bir oyun hazırlar fakat bir süre sonra İrfan ile kafalarının uyuştuğunu fark edince evlenmeye karar verir.
- Kitapta çok öne çıkmayan diğer unsurlar ev halkıdır. Ev halkı her şeye çok kolay inanır. Cahildirler ve sevdiklerine bağlıdırlar.
- Esnaf halkı, bu kitapta her duyduğuna hemen inanan, her söylentinin etkisinde kalan ve araştırmayı sevmeyen bir kesimdir.
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç incelemesi yazar yani Hüseyin Rahmi Gürpınar, bu kitabında diğer romanlarından farklı olarak cahil ve saf insanları kandırarak çarpık bir düzenden kurtulmak ve akılcı düşüncenin gelişmesi gerektiği fikrini işler. Toplumun günlük yaşantısını eleştirerek her şeye hemen inanan cahil insanları ve gösterdikleri cahil tepkiler ile usta bir şekilde alay edilmiştir. Mizahi boyutu düşündürürken güldüren ama içerisinde anlamlar yatan bu romanda Hüseyin Rahmi Gürpınar güzel bir iş çıkartarak okuyucularını farklı dünyalara götürür ve düşündürmeyi başarır.