Türk edebiyatının değerli isimlerinden birisi olan Nihad Sami Banarlı hayatı ve eserleri, günümüzde de merak konusu olmaya devam etmektedir. Nihad Sami Banarlı, öncelikle Türk edebiyatı tarihçisi, şair ve yazar olarak tanınmaktadır. Ünlü Türk edebiyatı araştırmacısı ve tarihçisi, bunların yanı sıra tiyatro oyunları makaleler, hikâyeler ve deneme türlerinde de eserler vermiş bulunmaktadır.
Nihad Sami Banarlı bir dönem edebiyat öğretmenliği de yapmış olup, esas ağırlık verdiği alan ise hayatı boyunca daha çok edebiyat tarihi alanı olmuştur. Türk edebiyatına ve kültürüne ortaya çıkardığı eserlerle önemli katkılar sağlayan Banarlı’nın eserleri, günümüzde de hala daha sevilerek ve ilgiyle okunmaya devam etmektedir. Türkçe’nin en büyük savunucusu olan edebiyat araştırmacısı, aynı zamanda edebiyat ve tarih ile ilgili olan birçok kuruluşta yöneticilik yapmıştır.
Nihad Sami Banarlı Hayatı
Nihad Sami Banarlı, 1907 yılında İstanbul’un Fatih ilçesinde dünya gelmiştir. Ünlü edebiyat tarihçisi Nihad Sami Banarlı hayatı boyunca edebiyatla ilgili çalışmalarda bulunmuş ve bu alanda en çok tanınan kişilerden biri haline gelmiştir. Nihad Sami Banarlı’nın babası vali ve şair İlyas Sami, annesi ise Nadire Hanım’dır.
Banarlı’nın büyükbabası da tanınmış şairlerden ve aynı zamanda Trabzon milletvekili olan Ömer Hilmi’dir. Nihad Sami Banarlı ilkokulu ve ortaokulu İstanbul’da başarı ile bitirdikten sonra, 1927 senesinde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesine bağlı olan, İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu’nu kazanmıştır. Bu bölümden ise 1929 senesinde mezun olmuştur.
1929 ile 1934 yılları arasında Edirne Lisesi ve Edirne Öğretmen Okulu’nda edebiyat öğretmeni olarak çalışmıştır. 1934 ile 1947 yılları arasında ise İstanbul’da bulunan Kabataş Lisesi, Şişli Terakki Lisesi, Galatasaray Lisesi, Işık Lisesi ve Boğaziçi Lisesi’nde edebiyat öğretmenliği görevine devam etmiştir.
Ünlü edebiyatçı 1940 yılı sonrasında, ek olarak Sedat Simavi’ye ait olan Yedigün Dergisinin edebiyat sayfası yöneticiliğini yapmıştır. Bütün öğretmenlik yaptığı yıllarda ise edebiyatla ilgili olan araştırmalarına ve eserlerini yazmaya devam eden ünlü araştırmacı, 1953 yılında ise İstanbul Fetih Cemiyeti bünyesine katılıp, buraya bağlı olan İstanbul Enstitüsü müdürü olmuştur.
1971 senesinde faaliyetlerine başlayan Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı’nda ise Edebiyat Kolu Başkanı ve Akademi Dergisi müdürü olmuştur. Nihad Sami Banarlı kitapları bu dönemlerde tüm Türkiye’de tanınmıştır. Nihad Sami Banarlı, Çağdaş Türk Yazarları ve Milli Eğitim Bakanlığı 1000 Temel Eser komisyonlarında da üye ve başkan olarak görev almıştır.
Yahya Kemal Enstitüsü kurucuları arasında bulunan Nihad Sami Banarlı, Yahya Kemal’e ait olan eserleri 13 kitap olmak üzere hazırlayıp, yayınlamıştır. Ünlü edebiyat tarihçisi 13 Ağustos 1974 yılında 67 yaşında iken İstanbul’da hayatını kaybedip, Rumelihisarı’nda yer alan Aşiyan Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Nihad Sami Banarlı Eserleri
Cumhuriyet dönemi yazarlarından olan Nihat Sami Banarlı Türk Edebiyatı Tarihi için çok yararlı eserler kaleme almış, aynı zamanda Türk edebiyatı ile olan araştırmalarına bütün hayatı boyunca aralıksız devam etmiştir. Edebiyata olan ilgisi ortaokul sıralarında başlayan ünlü edebiyat tarihçisi, ilk eserlerini yazmaya da bu yaşlarında başlamıştır.
Sanat dünyasında, Nihad Sami Banarlı eserleri ile büyük bir hayranlık toplamıştır. Günümüzde de eserleri ilgiyle okunan tarihçi aruz ve hece vezinleri kullanarak tiyatro oyunları, şiirler, deneme yazıları ve hikâyeler kaleme almıştır. Öğretmenlik yaptığı yıllarda yazdığı yazıları ve şiirleri o dönemin tanınmış dergileri olan Atsız, Ötüken, Orhun ve Altın Ok dergilerinde yayınlanmıştır.
Aynı zamanda Nihad Sami Banarlı’nın pek çok makalesi ve yazısı Hürriyet, Yeni Sabah ve Akşam gazeteleri ile Yahya Kemal, Meydan, Hayat Tarih, Kubbealtı Akademi ve Ülkü dergilerinde yayınlanmıştır. Nihad Sami Banarlı’nın en çok bilinen eserleri ise liseler için hazırlamış olduğu edebiyat kitabı ve Türkçenin Sırları isimli kitabı olmuştur.
Yuvanın Şarkısı ve Kızıl Çağlayan isimli piyesleri Milli Eğitim Bakanlığı’nın açtığı yarışmayı kazanarak, MEB tarafından kitap haline getirilmiştir. Kızıl Çağlayan manzum piyesi, Bu Vatan Bizimdir adı ile 1958 senesinde film olarak çevrilmiştir. Ünlü tarihçi Nihad Sami Banarlı hayatı ve eserleri çerçevesinde kaleme aldığı yapıtları ise şunlar olmaktadır;
Nihad Sami Banarlı’nın İnceleme ve Araştırma Üzerine Olan Eserleri
- Dasitan’i Tevarih’i Müluk’i Ali Osman ve Cemşid ve Hurşid Mesnevisi(Ahmedi) – 1933
- Yahya Kemal Yaşarken – 1959
- Edebi Bilgiler – 1940
- Kültür Köprüsü – 1985
- Yahya Kemal’in Hatıraları – 1960
- Metinlerle Türk ve Batı Edebiyatı – Lise 1, Lise 2, Lise 3 – 1960
- Bir Dağdan Bir Dağa – 1984
- Fatih’in Zafer Sırları
- Türkçe’nin Sırları – 1940
- Şiir ve Edebiyat Sohbetleri – 3 Cilt – 1951-1954
- Tarih ve Tasavvuf Sohbetleri – 1984
- Resimli Türk Edebiyatı Tarihi – 2 Cilt – 1948-1975-1979
- Başlangıçtan Tanzimata Kadar Türk Edebiyatı Tarihi
- Metinlerle Edebi Bilgiler – 3 Cilt – 1955-1960
- Namık Kemal ve Türk Osmanlı Milliyetçiliği
- İstanbul’a Dair – 1986
- Büyük Nazireler Mevlid ve Mevlid’de Milli Çizgiler
- Bir Güzelliğin Romanı
- Yabancı
Nihad Sami Banarlı’nın Tiyatro Oyunları
- Bir Yuvanın Şarkısı – Manzum Piyes – 1933
- Kızılçağlayan – Manzum Piyes – 1933
- Sular Kararırken
- Istırap Yarışı
- Son Vazife
- Bir Mabed Yıkıldı