Safahat kitabı yazarı Mehmet Akif Ersoy tablo şiir anlayışını kullanmıştır. Seçmiş olduğu kelimelerle tablo yapmak ve resim çizmek mümkündür. Şiirlerinde realist ve natüralisttir. Yazar şiirlerinde toplumda var olan kötülükleri konu edinmektedir. O eserlerinde tarafsız bir gözlemci değildir. Toplumda var olan sorunlara çözüm aramaktadır. Türk şiir dünyasında dini lirizmin en önemli temsilcisidir. Şaire ait en önemli dini şiirleri,
- Fatih Camii
- Ezanlar
- Necid
- Çöllerinden Medine’ye
- Hicran
- Secde
Mehmet Akif’in şiirleri lirik, didaktik ve epik özellikleri göstermektedir. Cumhuriyet dönemine kadar kaleme aldığı şiirleri lirik, epik ve didaktik özelliklerini göstermektedir. Şair bazı zamanlarda isyan etse dahi sonrasında tövbe etmiştir. Mehmet Akif Ersoy şiirlerinde her zaman topluma bir şeyler kazandırmaya çalışmıştır. Cumhuriyet sonrası şiirlerinde ise psikolojik bir çökme hakimdir. Bu çöküntünün nedeni ise Cumhuriyet sonrasında şair hayatın yaşamış olduğu zorluklardır.
Safahat Özeti
Mehmet Akif Ersoy Türk edebiyatında şair kimliği ile tanınmaktadır. Bunun yanı sıra şair Türk edebiyatının her köşesinde yer almaktadır. Mehmet Akif Ersoy2un en önemli eseri Safahat adındaki şiir kitabıdır. Safahat Mehmet Akif Ersoy’un ilk şiir kitabıdır. Safahatı oluşturan kitaplar bu kısımda açıklanacaktır.
Safahat: Birinci kitabın adıdır. Bu kitapta 44 şiir ve 3084 mısra bulunmaktadır. 1908 ve 1911 yılları arasında kaleme alınmıştır. Tarihi ve sosyal konulu manzumelerden oluşmaktadır. Bazı manzumlar tasvirlerden ve İstibdadı kötülemektedir. Bu kitabın içerisinde toplumsal sorunlar, acılar duyularak görülerek mısralara aktarılmıştır.
Süleymaniye Kürsüsünde: Tek şiirden oluşmaktadır. 1002 mısradan oluşmaktadır. Uzun bir vaaz şeklindedir. İlimin içerisinde sosyal hayattan olayları iyi takipte bulunan kişinin Müslümanlara söylediği nutukları içermektedir. Bu kısımda olaylar ve gelişmeler İslam dinine göre yorumlanmıştır. Bu vaiz, İslam ve Batı hayatını gerçekleri kavramış bir şahıstır.
1911 ve 1920 yıllarında Osmanlı toplumunun yaşamış olduğu sorunlar Mehmet Akif Ersoy’a bu vaazda bulunan düşüncelere ilham olmuştur. Mehmet Akif Ersoy eserde sorunlara çözüm yolu aramaktadır ve arzu ettiği milletin nasıl olması gerektiğini dile getirmektedir. Şiirde realist özelliklerde bulunmaktadır. Bunun yanı sıra şiir içerisinde tablo şiir özelliklerine de rastlanılmaktadır.
Hakkın Sesleri: Eser 1912 ve 1913 yılları arasında kaleme alınmıştır. 10 şiirden ve 482 mısradan eser oluşmaktadır. Bu bölüme Hakkın Sesleri adının verilme nedeni ise şairin Kuranı Kerim içerisindeki bazı ayetleri ya da hadisleri şiirlerin başına alarak; kendi içerisinde bulunduğu zaman ve dönem olaylarını bunlara göre yorum yapmasından dolayıdır.
Hakkın Sesleri, Mehmet Akif Ersoy’un en zor zamanlarında yazılmıştır. Türk milleti bu dönemde büyük katliamlara uğramıştır. Bu dönem aynı zamanda Balkan Savaşlarını da kapsamaktadır. Mehmet Akif Ersoy bu sıkıntı ve zor zamanlar içerisinde lirizm yönüyle harika bir şair olarak okuyucunun karşısına çıkmaktadır. Mehmet Akif Ersoy bu şiirler içerinde buhran ve isyanlar içindedir.
Fatih Kürsüsünde: 1913 ve 1914 yılları arasında eser yayımlanmıştır. Tek şiirden oluşmaktadır. İki Kardeş Fatih Yolunda ve Vaiz Kürsüde adlı iki bölümden meydana gelmektedir. Şiir 1692 mısradır. Bu kısım uzun bir manzumedir. Yer yer dini lirizme yer verilmiştir. Bunun yanı sıra şiir yarı satirik ve yarı didaktik özellik göstermektedir.
Hatıralar: 1913 ve 1915 yılları arasında eser kaleme alınmıştır. 10 adet manzumeden oluşmaktadır. Mehmet Akif Ersoy’un Berlin ve El- Uksur seyahatindeki anıları anlatmaktadır.
Asım: Eser 1923 yılında yayımlanmıştır. Tek bir şiirden oluşmaktadır. 2292 mısradan oluşmaktadır. Bu eser şaire önemli bir şöhret kazandırmıştır. Muhavereli manzum hikâye tarzında kaleme alınmış bir eserdir. Eser başından sonuna kadar karşılıklı konuşma şeklinde ilerlemektedir. Konuşmaların geçtiği kişiler,
- Hocazade (Mehmet Akif)
- Köse İmam (Mehmet Akif Ersoy’un sevdiği dostlarından olan Ali Şevki Hoca)
- Asım (Köse İmamın Oğlu)
- Emin (Hocazade’nin Oğlu)
Bu konuşmaların konusunu zamanın tüm acıları ve bozuklukları oluşturmaktadır. Asım; aydın, vatansever, hakiki olan Türk gençliğini temsil etmektedir. Bu nesil tam olarak Çanakkale’ye koşan ve Çanakkale zaferini elde etmiş nesildir. Türk’ün namusunu bu nesil çiğnetmemektedir. Bu nesil Türk milletinin kurtuluşunu sağlayacak olan imanlı nesildir.
Gölgeler: 1933 yılında eser Kahire’de basılmıştır. Eser 41 şiir ve 1374 mısradan oluşmaktadır. Bu kısımda 1918 ve 1933 yılları arasında kaleme alınmış şiirler yer bulmaktadır. Bu kısımda yer alan şiirler,
- Bülbül
- Leyla
- Gece
- Secde
- Hicran
- Safahat için
- Kendim için
- Resmim için
Son cilt içerisinde yer alan şiirler çok etkili ve kalıcıdır. Safahat özeti genel olarak bu şekilde ifade edilmektedir.
Safahat Konusu
Safahat, Mehmet Akif Ersoy’a ait olan 1911 ve 1933 yılları arasında yayımlamış olduğu yedi şiirden oluşmaktadır. Türkiye’de en çok okunan şiir ve fikir kitapları arasında eser yerini almaktadır. Safahat konusu dönemin sosyal sorunlarının yanı sıra tarihi ve dini konuları da kapsamaktadır.
Safahat İncelemesi
Safahat’ın kelime anlamı hayatın değişik yüzleri ve görünümlerinin nasıl olduğudur. Eser Tevfik Fikret adlı yazardan da izler taşımaktadır. Bunun yanı sıra eser bağımsız bir edebi kişiliğin ürünüdür. İstiklal Marşı, Safahat içerisinde yer almamaktadır. Bunun nedeni ise İstiklal Marşı’nın Türk milletine ait bir eser olmasıdır. Safahat 1943 yılında toplu bir şekilde büyük bir cilt olarak basılmıştır. Safahat incelemesi bu şekilde aktarılmıştır.