Ziya Osman Saba, İstanbul’da 30 Mart 1910 yılında doğmuştur. Yazar şiirleri ile tanınmıştır ancak küçük tarzda yazdığı hikayeleri de bulunmaktadır. Galatasaray Lisesine dokuz yaşında yatılı öğrenci olarak girmiştir. Galatasaray Lisesinden 1931 senesinde mezun olmuştur. Ziya Osman Saba hayatı ve eserleri günümüz Türk edebiyatına kattığı katkılar ve yenilikler fark edilir düzeydedir.
Yazar ilk şiirini 1927 senesinde Serveti Fünun dergisinde Ziya adlı imzayı kullanarak çıkartmıştır. Okuduğu lisede ilk yıl sınıfta kalmıştır. Bu sınıfta kalma durumu sayesinde Cahit Sıtkı Tarancı ile tanışmıştır. Bu tanışma ikili arasında edebiyat hayatında zor rastlanan bir dostluğun oluşmasına vesile olmuştur.
Yedi Meşaleciler adlı hareketin kurucuları arasında yer almaktadır. Bu hareket 1928 yılında yazarın bir arkadaşı ile birlikte Yedi Meşale isimli bir kitap yayınlamaları ile başlamıştır. Yayınlanan bu kitap edebiyat dünyasında büyük bir başarı getirmiştir. 1936 yılında ise İstanbul Üniversitesinde hukuk eğitimini tamamlamıştır. Yazar hukuk fakültesinden mezun olduktan sonra aynı yıl içerisinde İstanbul’da askerliğini yapmıştır.
Ziya Osman Saba, hukuk eğitimi aldığı yıllar içerisinde aynı zamanda Cumhuriyet gazetesinin muhasebe departmanında çalışmıştır. Yazar daha sonrasında 1938 yılında Emlak ve Eytam adlı bankasında çalışma hayatına devam etmiştir. 1943 yılında Sebil ve Güvercinler adlı ilk kitabını yayımlamıştır. Yazar yaşamının ileriki yıllarında Ankara’ya tayin edilmiştir ancak İstanbul’u çok sevdiği ve özlem duyduğu için bankadaki görevinden istifa etmiştir.
1950 yılında yazar bir kalp krizi geçirmiştir. Bu kalp krizinden sonra yazarın yakın arkadaşı olan Yaşar Nabi’ye ait olan Varlık yayınlarında çalışmıştır. 29 Ocak 1957 yılında yazar Kadıköy semtinde bulunan evinde kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmiştir. Yazarın Nefes Almak isimli şiir kitabı ile Değişen İstanbul ismindeki hikâye kitabı ancak ölümünden sonra yayımlanmıştır.
Ziya Osman Saba Eserleri ve Edebi Kişiliği
Ziya Osman Saba Eserleri Türk edebiyatında yer edinmiştir. Yazar şiir yazmasının yanı sıra düz yazı türünde de eserler vermiştir. Yazar şiirlerinde daha çok çocukluk ve ilk gençlik yıllarını tema olarak almıştır. Bunun dışında yazar şiirlerinde sevinç, acıma hissine, iyiliğe ve İstanbul’a olan aşkını konu olarak ele almıştır. Şiirlerinde dini konulara da yer vermiştir. Allah’a olan şükründen, ölüm gerçeğinden bahsetmiştir.
Eserlerini gözlemci bir tarz ile kaleme almıştır. Dışavurumcu olan yazar eserlerinde hece ölçüsünü kullanmıştır. Yazar hece ölçüsünün yanı sıra serbest ölçüyü de kullanmıştır. Yedi Meşaleciler topluluğu dağılsa dahi yazar bu şiir tarzını devam ettirmiştir. Yazar şiirlerinde batının nazım şekillerini de kullanmıştır. Yazar 1940 yıllından sonra serbest nazım ölçüsünde daha çok yönelmiştir. Eserlerinde kullandığı edebi dil çok sade ve akıcıdır.
Ziya Osman Saba edebiyat tarihinde iz bırakmıştır. Yazarın eserleri,
- Yedi Meşale
- Sebil ve Güvercinler
- Geçen Zaman
- Nefes Almak
- Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi
- Değişen İstanbul
Ziya Osman Saba ve Şiir Tarzı
Yazarın kullandığı şiir dili çok sade olmasına karşın çok çeşitli temaları kullanmıştır. Lirik tarzında daha çok şiirlerini kaleme almıştır. Yazarın şiirlerinde hüzün duygusu ağır basmaktadır. Ziya Osman Saba şiirleri vasıtasıyla iç dünyasında var olan izlerini dışa vurmuştur. Yazarın şiirlerini incelediğimizde gözlem yeteneği hemen fark edilmektedir. Kaleme aldığı hikayelerinde ise kendisinin çocukluk anılarına yer vermiştir. Yazar insanların mutlu olması gerektiğini eserleri aracılığıyla dile getirmiştir.
Ziya Osman Saba ve Edebiyat Tarihi
Ziya Osman Saba hayatı ve eserleri ile topluma yenilikçi bir bakış açısı getirmiştir. Yazarın İstanbul’a olan aşkı onu mesleğinden istifa ettirmiştir. Şiirlerinde İstanbul Boğazına, İstanbul’un insanlarına sıkça yer vermiştir. İstanbul aşkı onun şiirlerinde çokça yer vermiştir. Yazar yeniliği her daim savunmuş ve batı tarzını uygulamaya çalışmıştır.
Şiirlerinde ev ve aile hayatını da konu edinmiştir. Yoksulluğu eserlere tema seçmesinin yanı sıra yoksulluğun utanç duyulması gereken bir olduğu üzerinde durmuştur. Küçük mutluluklarla yetinmeyi her zaman benimsemiştir. Ölümün yakınlığı yazarı dehşete zaman zaman düşürmüştür. Eserlerine ahiret özlemini de ustaca yansıtmıştır. Yazar daha çok eserlerinde bireysel konulara yer vermiştir. Ziya Osman Saba Goncourt Kardeşler adlı romandan da çeviriler yapmıştır.
Ziya Osman Saba ve Yedi Meşaleciler
Yedi Meşaleciler 1928 yılında kurulmuştur. Oluşturulan bu grup canlılık, samimiyet ve daimî olarak yeniliği hedef olarak kabul etmiştir. Sanatın, sanat için olması gerektiği görüşünü savunmuşturlar. Eserlerinde konu olarak geniş bir bakış açısını kullanmaktadır. Olaylara daha çok gerçekçi bir bakış açısı ile bakmıştırlar. İzlenimci bakış açısını ile eşyalara bakmıştırlar.
Grup içerisinde var olan yazarlar sürekli olarak yeniliği benimsemiştirler. Şiirlerinde duygudan ziyade yaptıkları gözlemlere yer vermiştirler. Hece ölçüsünü daima geliştirmeyi amaçlamıştırlar. Anadolu ve Anadolu haklını yurtseverlik anlayışı ile anlatmak isteseler de başarılı olamamıştırlar.
Ziya Osman Saba bu grup dağılsa dahi eserlerinde bu özellikleri devam ettirmeye çalışmıştır. Yazar küçük hikayeleri de kaleme almasına rağmen onu asıl başarılı yapan yazdığı şiirleridir. Şiirlerinde daha çok kendisinin duygularını dışa vurmuştur. Hece ölçüsünü sıkça kullanmış ancak serbest ölçü denemelerinde de bulunmuştur. Onu en çok anlatan ise İstanbul’a olan aşkıdır. İstanbul aşkını şiirlerinde sıkça dile getirmiştir. Yazarın şiirlerini okurken İstanbul’un sokaklarını dolaşmamak elde değildir.
Yazar hukuk eğitimi almasına karşın edebiyat tarihinde yer edinmiştir. Çeviri çalışmalarında da bulunmasına rağmen pek fazla çeviri eseri bulunmamaktadır.