Kiralık Konak Tanzimat Döneminde konu alan bir roman olan Kiralık Konak romanı 3 kuşağın çatışmasını ele alır. Yakup Kadri’nin ilk realist romanıdır. Ufak bir alanda geçen konuların tümü hızlı değişim sağlayarak eserlerin sürekli değişime uğraması fakat yapı olarak hiçbir değişikliğe uğraması gerektiğini savunan bir eserdir. Ahlaki bozulma ustaca anlatılmıştır. Kapalı bir alanda gerçekleşen tüm roman ufak bir Konak’ta yaşanan Krizlere dile getirir. Bu eserde yazar üst kuşaklar arasındaki tüm değişimin sarsılarak kuşaktan kuşağa geçmesini anlatır. II Abdülhamit dönemi Osmanlı son zamanlarında yaşayan yazarlardan olan Naim Bey dürüst bir Tanzimat ve efendisidir. Romanda geçen bütün baş kahramanlarının en yaşlı ve en olgun kişisidir.
Naim Efendi oldukça temiz kalpli insanlarla iletişimi iyi olan dürüst ve Beyefendidir. Nefise Hanım Naim Efendi’nin karısıdır. Karısının vefatı ile yaşadığı Konaklarındaki mutluluk günlerinin sona erer. Sekine hanım yani Naim Efendi’nin kızıdır ve oldukça karamsar ve içine kapanan bir kızdır. Sekine hanımın eşi Servet Bey evde kendi denildiği olsun isteyen Avrupa tarzı her şeyi beğenen hoşgörüsüz anlayışsız kendi milletinden ve kendi olduğu çevreden bu kan ve nefret eden bir kişidir. Servet Bey oldukça serbest ve kafasının rahat olan kızı Seniha da Avrupa meraklısı bir kızdır. Avrupa’ya çok seven bu kız alafranga hayata fazlasıyla yatkın olan Faik Bey ile Seniha flört etmektedir. Fakat Faik Bey hayata karşı ciddi olarak aşk beslememektedir.
Seniha Hanımın halasının torunu olan Hakkı Celis ise Seniha’nın tutkunu olur. Fazlasıyla Aşk düşkünü bir genç olarak Hakkı Celis Bey Seniha’nın aşkı için metinler dizer şiirler yazar. Senihan bir dönem kendini o kadar huzursuz hisseder ki doktorların önerisi ile bir hava değişimi yapar büyük adaya giden Seniha akrabaları ile birlikte turlara gider. Büyükada’da içki ve kumar diplerine düşüp kendi iç sıkıntısını yenmeye çalışır. Faik bey Semiha’nın adada yaptığı her şeyi köşke duyurur. Konak’ta paranın ne demek olduğu anlaşılmamış olursa vurup harman savurma olmuş bir şekilde sık sık partiler düzenlenir ve herkes eve çağırılır. Naim Efendi’nin malı hazır olduğu için hazır para hemen tükenir. Faik Bey Seniha Hanım ile nikah yapmayı kabul etmez. Fakat dışarıda flört ederler. Seniha iyice ayarlardan çıkmıştır. Faik ve ile birlikte yaptıklarını bile dedesinden saklamaz. Naim Efendi Seniha’nın davranışlarından dolayı hastalanır.
Seniha ise onu o kadar umursamaz ki ziyarete dahi yanına gitmez. Davranışları oldukça değişen Seniha Hanım durduğu yerden durmaz ve sürekli evi terk ederek dışarı kaçar. Hatta Türkiye dışına bir zaman Avrupa’ya gider. Özellikle Hakkı Celis bu duruma oldukça kıl olur. Servet Bey de Seniha’nın bu tür davranışlarından ötürü Naim efendiye suçlar ve Naim efendiye oldukça biz nefret beslemektedir. Seniha Hanım İstanbul’a geri dönecektir. Fakat o dönemden sonra Konağa bir daha adım dahi atmayacaktır. Servet Bey eşini Konaktan alır birlikte konağın dışında bir yerde yaşamaya başlarlar. Ev satılmak değil de kiraya verilmek istenir. Fakat eski dönemlerden kalma bir ev olduğu için kimse tarafından alınacak bir Konak değildir. Çünkü ev oldukça dökük ve sıkıcı görülmektedir. Naim Efendi’nin cebinde beş kuruş kalmaz. Dağ gibi olan bütün mal varlığı hemen tükenir. Hastalıkların kucağına düşen Naim Efendi beş kuruş olmayan biridir ve yalnızlığın çilekeşin ve Buhran döneminin pençesinde olur. Naim Efendi’ye Hakkı Celis destek çıkar. Seniha’nın haline iyice üzülen hakkı Celis askere gitmeye karar verir. Çanakkale Savaşı’na gider kendini Savaş ortasına atarak birbirinden değişik pozisyonlara girer ve şehit düşer.
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Hem yazarlık hem de siyasi görüşmeler için diplomatlık yapmaktadır. Türk toplumunun Tanzimat’tan sonra geçirdiği değişiklikleri anlatan bir yazar olmuştur. Birçok makale hikaye roman gibi türlerde eserleri vardır. Nur Baba Kiralık Konak ve yaban eserleri kalemini ne kadar kuvvetli olduğunu göstermektedir. Fecriati edebiyat topluluğunun kurucu üyeleri arasında Yakup Kadri Karaosmanoğlu da vardır. Birey ve düşüncelerden uzaklaşarak sanatın toplum için olduğunu düşünür. Milli Mücadele yıllarının sonrasında siyasete daha fazla yatkın olmuştur. Atatürk’ün milli mücadele döneminde ön safhalarda yakın arkadaşları olarak Ayrıca dergi kurucularındandır. Kadro dergisi dönemin getirdiği tüm yaşanmışlıkların ışık tutar fikir ayrımcılıkları Kemalizm’i değiştirmekle suçlanan Diplomat olarak CHP’den ayrılır ve yurt dışında da birçok önemli görevlerde bulunmuştur. Türk basının önemli kademelerinden biri olarak gösterilen Anadolu Ajansı’nın kurucularından biri olarak Yakup Kadri Karaosmanoğlu Yaşamının son yıllarında Anadolu Ajansı yönetim kurulu başkanlığını yapmıştır.