Halide Nusret kendi biyografisini anlatmış olduğu bir kitabıdır. Kendisinin Roman tarzında yazdığı için aslında Halide Edip’in Evliliğine kadar olan hayat yaşantısını bu kitabında öğrenebiliriz. İlk baskısı 1978 yılında olmuştur. 29 yaşına kadar ki olan yaşamı boyunca yaşamış olduğu birçok anısını kitabına taşımış olan Halide Edip hakkında hem düşünce bakımından hem de yaşanmışlıkları nasıl sindirdiğini gizlemesi bakımından öyküleme yapılmış olan bir romandır.
Kitabında sunmuş olduğu bazı detaylar da o dönemde yaşamış olan insanlara nasıl bir yaşam tarzına sahip olduğu hakkında bize bilgi veren önemli bir kitaptır. Tanzimat’tan bu yana kadar Cumhuriyetin ilk yıllarının tasvir edilebilecek olan bir kitaptır. Cumhuriyetin ilk yıllarından yazarlık bakımından önemli bir kişiliği olan insandır. Bir devrin romanı tarih açısından da oldukça önemlidir.
31 Mart Vakasını ve Cumhuriyet yıllarının sonrasını modernleşme yıllarımızın en sancılı günleri olan dönemlerini tasvir edebilecek nitelikte bir kitaptır. Bu kitabı okuyup yorumlamasını iyi yapan bir insan o dönemde yaşanmış olan sıkıntıları zorlukları anlaması olası bir hal kazanır. Bu kitapta yazarın yaşamış olduğu özgeçmişi ve yaşamış olduğu 3 Devri anlatır.
Kitabın Özeti
Halide okuma derslerini annesinden öğrenmiştir. Halide ile dedesi İstanbul Sokaklarında dolaşan insanlarmış. Halide ile dedesi padişahın cülus şenliğine katılmışlar. Halide için bu katılım ilkmiş bu Şenliği Halide oldukça beğenmiş. Kendini izlemeye daldıklarında saatin kaça geldiğini farkına varamamışlar.
Hava kararmaya başlayınca gece olduğunu anlamışlar. Ve acele bir şekilde evlerine dövmüşler eve gittiklerinde annesi büyük bir merak içerisinde onları bekleyip ve geldiklerinde ise oldukça kızmıştır. İzmir’de bulunan amcasını ziyarete gitmiş. Halide yapmış olduğu ilk vapuru yolculuğunda oldukça sıkıntılı günler geçirmiştir. İstanbul’dan İzmir’e tam olarak 6 günde varmışlar. Bu sürecin sancılı geçmesi Halide için bu zaman diliminin daha uzun yaşanmış gibi hissetmesine sebep olmuştur. Vapur iskelesine amcalarına karşılama törenine Mahzar oldular.
Ardından amcalarının bahçeli büyük evlerine doğru yol aldılar. Oraya vardıklarında herkes çok mutluydu. Halide 2 haftalığına giden bu tatilde 3 ile 4 ay kadar amcaları ile beraber büyük Bahçeli evde vakit geçirip Hasret gidermiştir. Halide’ nin babası sürgünde idi. Sebebi ise babasının Cumhuriyet taraftarı olmasıydı. Halide İstanbul’a dönmesi ile beraber hukuku Umumiye gazetesini alıp okurdu. Babasının sürgünden gelmesi onun için dönüm noktası olmuş olabilir. Babasını kapıdan girmesi ile beraber bir kahraman gibi karşılaması onun fikirlerine saygı göstermesi babında iki tarafı da oldukça mutlu etmiştir.
Babasının gelmesinin ardından Halide bir parti kurmuştur. Ardından 31 Mart Olayı patlak vermiştir. Annesi Halide’nin eğitiminden oldukça endişe duymakta idi. Onun bir okula yazılmasını istiyordu. Babası ise böyle bir duruma gerek olamadığını düşünüyordu.
Kerkük’te İşte o sıralar eşkıyalık azalmıştı. Halide yaşıtlarından biraz daha büyük duruyordu. Babası onun Ata binip ve atış yapma konusunda iyi olmasını istiyordu. Halide bu durumu öğrendiği vakit çok sevindi. Ardından Halide at eğitimlerine başladı. Ata binmek de kendisi oldukça başarılı olmasının ardından çevresinin ilk yeni öğrenenlere karşı oldukça iyiydi.
Babasının oradaki görevi bitmesinin ardından İstanbul’a geri döneceklerdir. Bağdat’tan İstanbul’a vapur ile geçmeleri gerekiyordu. Ama her limanda Alışveriş yapıyorlardı. Her durduklarında havanın sıcak olması ile beraber Halide ve annesi dışarıya pek çıkamıyorlardı. Akdeniz’e geldiklerinde ise iyi bir fırtınaya yakalandılar. Sıkıntılı günler devam ediyordu. İstanbul’a gelene kadar bu durumun böyle devam etmesi onlar açısından oldukça sancılı günlerin geçmesi demekti. Yazarın birçok olaya tanıklık etmesi sebebiyle bu biyografik kitap oldukça tarihi açısından değerlidir.