Efsaneler destanlar kitapları; Orta Çağ ya da önceki dönemlerde ortaya çıkan herhangi bir efsane ya da destanın konu edildiği, okuyucuyu bilgilendirmeyi hedefleyen kitap türleridir. Efsane ve destanlar genellikle uygarlıkların oluşması ile birlikte ortaya çıkan olaylardır. Bu olaylar genellikle kahramanlık olaylarını anlatırken, bunun dışında farklı konuları içermesi de mümkün olabilmektedir. Özellikle eski çağların tarihleri ve hikayeleri ile ilgilenen okuyucular için bu kitap türleri ideal bir seçim olabilecektir.
1- Yeryüzünden Binbir Efsane
Filiz Öktem’in kaleme almış olduğu bu eser, her yaştan genç için bir masal ortamı oluşturabilmektedir. Kitap efsaneler ve resimlerden oluşturmaktadır. Kitapta efsaneler, felaketler, mucizeler, kehanetler, efsane ve destansı hikayelere ulaşabilmeniz mümkün olacaktır. İnsanoğlunun yaratıcılığına ve hayal edebilmesine sınır koymayacak bu eser, okuyucular severek okuyabileceği ve okurken bilinçlenebileceği kitaplar arasında bulunmaktadır.
2- Manas Destanı
Nuray Ertığrak tarafından kaleme alınmış olan bu başarılı eser, Manas destanı ile ilgili tüm gerçekleri okuyucuya aktarabilmektedir. Manas destanı Kırgızların milli destanlarından bir tanesidir. Kitap Manas destanının Kırgız Türkleri için özgürlük ve bayrak mücadelesi olduğunu anlatmaktadır. Bir bayrak ve devlet altında toplanabilme hayali ile insanüstü mücadele veren halkın yaşadıklarının anlatıldığı kitapta Isıl Göl ve Tanrı dağlarına da yer verilmiştir. Bu iki kavram Kırgız Türklerinin çok eski dönemde kutsal saydıkları iki şey olarak bilinmektedir. Bir var olma mücadelesinin anlatıldığı bu kitap, Efsaneler Destanlar Kitapları arasında oldukça önemli bir noktadadır.
3- İlyada
Homeros’un çok önceki dönemlerden birinde yazmış olduğu bu kitap, Efsaneler destanlar kitapları kategorisinde köklü bir geçmişe sahiptir. Homeros 9. Yüzyılda Sakız Adasında yaşadığı düşünülen bir adamdır. Kitapta 9 yıldır süren Troya savaşının 50 günlük süreci konu olarak alınmıştır. Dünya edebiyatının en temel yapı taşlarından biri olan bu destan oldukça gerçekçidir. Özellikle yazıldığı dönemim özelliklerini birebir yansıttığı için okuyucuya dönem hakkında detaylı bilgiler verebilmektedir. Bu başarılı destan antik Yunanlılarda kutsal bir kitap sayılmıştır.
4- Odysseia- Kralın Dönüşü
Efsaneler Destanlar kitapları kategorisinde yine Homeros’un başka bir eseri olan bu kitap, İlyada’nın devamı niteliğindedir. Manzum olarak oluşturulan bu eserde ana karakter Odysseia’dır. Truva’nın düşüşünden sonra vatanına geri dönmek isteyen bu karakterin yaşadığı maceraları konu alan bir kitaptır. Truva Savaşı yaklaşık 10 yıl sürmüş ve Odysseia’nın İthaka dönüşü epey zaman almıştır. Vatan hasreti çekerken oğlu ve oğlunun karısı da türlü zorluklarda baş etmek zorunda kalmıştır. Hükümdar olmak isterken kendisinin ve ailesinin yaşadığı zorlukların konu edildiği bu başarılı eser, Batı edebiyatı ve kültürünün temel eserleri arasındadır.
5- Gılgamış Hikayeleri
Efsaneler destanlar kitapları kategorisinin en güçlü eserlerinden biri olan Gılgamış hikayeleri, Üç büyük Sümer kralını konu edinmektedir. Kitap Sümer kralından biri olarak bilinen 3. Ur zamanında yazıya geçirilmiştir. Bu üç büyük Sümer Kralı döneminde Tanrı olarak anılabilecek büyük güce ve kudrete sahip krallardır. Bu kralların iktidarda olduğu dönemdeki halkı ile yaşadığı olayları konu olarak alan kitap mutlaka okunması gereken bir eserdir.
6- Çeçen Nart Efsaneleri
Kafkasya halkının en yadigar eserlerinden biri olan bu efsaneler masalları, şarkıları ve türküleri içermektedir. Kafkasya halkı tür ve yaşayış bakımından 4 farklı kategoriye ayrılmışlardır. Her halkın özelliği türüne bağlı olarak farklılık gösterebilmektedir. Kitapta yazılan eserler ve masallar halka anlatıldığı gibi bilimsel ölçülerle derlenip araştırıldıktan sonra yayımlanmıştır. Kafkasya Türklerinin tarihi ve efsanevi öyküleri hakkında bilgiler edinmek isteyen okuyucuların, Çeçen Nart efsanelerini okuyarak kültürel ve toplumsal özelliklerine ulaşabilmeleri mümkün olabilecektir.