Hacı Murat Kafkas savaşçı Çeçen atılı baş kahramanı anlatan romandır. Uzun yıllar boyunca Ruslar ile Kafkaslar arasında savaşları saatlerde düşmanlarına ağır kayıplar vermesine sebep olan kişi hacı murat romanda Şamil adında da bir karakter bulunur. Ruslara karşı yürütülen savaşlarda 25 yıl boyunca mücadele etmiş birisidir. Kafkas haklarına hem dini hem de siyasi olarak liderlik görevinde bulunmuştur.
Vorontsoz
Bu kişi ise Çarlık Rusya’nın prensidir. Hacı Murat Ruslara teslim olduğu vakit ilk temas bu kişi ile vuran Vorontsoz ile yapmıştır. Hacı Murat’ın kendine ait adamları bulunur. Bunlar Hamzolo, Eldar ve hanefidir.
Hacı Murat Özet
Ruslar ve Kafkaslar arasında 1800’lerde yaşanan bir Savaşı konu alan bir kitaptır. Kafkasya diye bilinen bir bölgede dağınık halde bulunan Çeçenler ve benzeri Asya coğrafyasında mezun kişiler Rus ordusuna karşı Yıllar Boyunca Savaş vermişlerdir. Coğrafyanın zorlu yaşam koşullarına ayak uydurup hem de savaş esnasında hayatta kalmayı başaran askerler oldukça sıkıntılı zamanlardan geçmişlerdir. Zorluk yaşam koşullarının yardımı sayesinde ve Kafkas halklarını savaşçı geleneği ile Çetin mücadelelere tanıklık eden bu yerler oldukça önemlidir.
Kafkasların halk önderi Şamil adında birisi olup 25 yıl boyunca Ruslara karşı savaş vermiştir. Ayrıca kendi ordularına karşı liderlik eden Şamil Bey en yetenekli ve tek adamı Hacı murattır. Hacı Murat Çeçen asıllı olup takas bölgesine dillere destan olmuş yiğitliği sayesinde Ruslarla Çetin savaşlar çarpışmalar yapmış ve düşmana büyük kayıplar verilmiştir.
Şamil ve Hacı Murat aralarının bir gün bozulması sebebiyle Hacı Murat emrindeki adamların ondan ayrılmasıyla sebep olmuştur. Şeyh Şamil Hacı Murat kardeşini uçurumda altmıştır. Kardeşinin kanı elinde olan Şeyh Şamil’e düşman kesilen Hacı Murat arasında geçen tartışmaları sayesinde yıllarca mücadele vermiş olduğu Ruslara karşı teslim olmasına sebebiyet vermiştir.
Savaşçı ve yiğitliği dillere destan olan kişinin Ruslara teslim oluşu Rusların oldukça işine gelmiştir. Bu davranış sonucunda şaşkınlıkla karşılanması Rusların ondan faydalanmak istemesi Hacı Murat şu an bile öldürebileceğiniz vaat etmesi dahilinde olmuştur. Rusların hayalini kurduğu şeyin sonunda gerçekleşebiliyor olması Hacı Murat’ın da işine gelebilir bir durum olmuştur.
Ruslara teslim olduğunu duyan Şamil Hacı Murat’ın ailesini yakalanmış ve onlara zor zamanlar yaşatmıştır. Ailesine düşkünlüğü oldukça bilinen Hacı Murat, Şamil bu durumu Hacı Murat’a karşı kullanmıştır. Hacı Murat’a bir mektupla bu durum hakkında bilgi vermiştir.
Hacı Murat ise Ruslar tarafından sıcak karşılanması ile beraber Hacı Murat’ın Rus kültürünü tanıması için ona eşlik etmişlerdir. Hacı Murat’tan faydalanmak için doğru olan taktikleri ve tekniklere planlar doğrultusunda düşünüyorlardı.
Hacı Murat bir yandan ibadetini yerine getirip bir yandan süresi içine düşmüş olduğu karmaşık durumdan kurtulmaya çalışıyordu. Ailesini Şamil’in elinde oluşu ona büyük bir acı vermiştir. Onun uygulanan kaçırmasına hatta Ruslardan esir takası yoluyla ailesinin şamilden kurtarılması konusunda fikir sunar. Bu sayede kafasının rahat bir şekilde hareket edebilecektir. Şamile çıkarmış oldu ayaklanmadan dolayı üstün gelebilecektir. Bu isteği kabul ederler ama bu konuda herhangi bir adım yoktur. Hacı Murat in ailesi öyle bir durumda iken İstediklerinin yerine getirileceğini söylenen bu durum Hacı Murat’ı rahatsız eder. Bunların yanında Hacı Murat gerçekte büyük bir karmaşıklığın içerisinde olur. Savaş verdiği ve her şey ile kendi kültürüne kendi inanışlarına yabancı kalmıştır. Ruslara sığınmış olması onun psikolojik olarak derinden yaralanmasına sebebiyet verir. O düşmanlara teslim olmuş ve düşmanlara vadettiği şeye aslında vermiştir. Şamil onun kardeşini öldürmüş olsa da Şamile duymuş oldu saygı kin ve bile ona düşmüş olduğu durumu açıklamaya yetmeyecek haldeydi.
Ardından Hacı Murat kendi imkanları ile beraber Rusların elinden kaçıp ailesini kurtarmak için Şamil’in üzerine yürüyecektir. Yanındaki adamlarla beraber Rusların elinden kaçmaya çalışır. Havanın kararması ile başlarken atları dinlendirmek için bir yerde durmaları ile kendilerine gıda takviyesi yaparlar.
Hacı Murat’ın düşmanları olduğu kadar dostları da vardır. İlk Kurşun sesi çarpışmanın habercisi halinde gelmiştir. Yanındaki arkadaşlarından bir kısmı burada ölecek ve bu çarpışma bu şekilde sona geleceğine düşündü. Askerler Rus birliklerinden desteklenmesi ile yüzlerce olup 2 saat süren çatışmada Rus birlikleri onlara yardım eden bazı Kafkas milletlerden oldukça büyük kayıplar vermesine sebebi oldu.
Hacı Murat Kurşun yaralarına pamuk koyup çarpışmayı sürdürmesi ile karşısındaki güç oldukça kalabalıktı. Sonunda göğüs çarpışan Hacı Murat ve adamları orada ölmüş halde bulunmuşlardır. Bu kitabın birçok dilde çevresi olup oldukça popüler bir kitap olup birçok okuyucuya sahiptir. 1840 ile 1850 yılları arasında tarihle bağlantısı olan kurulabilecek bir kitaptır. Kafkas ve Rusların doyasıya çarpışmasının konu alındığı bu krom anda birçok askerinde kayıp vermiş olması ve insan ilişkileri ön safhalarda duruyor olması kitabın okunurluğu ve kalitesi bakımından üst düzeye çıkmasına yardımcı olmuştur.
Roman romanın baş kahramanı Hacı Murat kendi ailesini kurtarmak için kendi düşmüş olduğu karmaşadan çıkamamış ölmesine sebebiyet verecek olaylar yaşamasına yaşamıştır. Ailesi Şamil’in elinde olduğunu duyan Hacı Murat kafasının iyice karışması ile beraber Rusların elinden kaçmaya çalışmış etkin olamamıştır.