Onlar da İnsandı, Cengiz Dağcı eserleri arasındadır. Kırım’ın köyünde hayatını devam ettiren ve çiftçilik ile uğraşan bir aileyi ele almakta olup, bulundukları yer Komünizm akımlarının etkisindedir. Roman ana fikir olarak gerek amaçları, gerekse maddi durumları nasıl olursa olsun, tanınmayan kişilere evi açılmaması gerektiğini işler.
İnsanların nankör ve iki yüzlü olduklarını, tüm felaketlerin bilinmeyen sebeplerden dolayı olduğunu işler. Rusların Kırım’ı nasıl aldıklarını anlatan bir roman olup, Ruslaştırma esnasında ne olduğunu açıklar.
Onlar Da İnsandı Konusu
Cengiz Dağcı tarafından ele alınan Onlar da İnsandı konusu Kırım’da geçer. Bekir bir aile reisi olup, tütün ile uğraşan bir çiftçidir. Ailesi küçük olup, işçi sayısını yükselterek, iş yükünü azaltmayı düşünmektedir. Üstelik bir ineği doğum yapacaktır.
Bu düşünceler, kendisini uzaklaştırmışken iki Rus ile tanışır. Ruslar henüz gelse de, köylü için rahatsızlık sebebidir. Dolayısıyla Bekir, bir süre bekler. Ancak bir vakit sonra kızı olan Ayşe’yi kendilerine yollanarak, sorunlarını sorar. Böylece kalacak yer, iş arayışında olduklarını belirtir. Hem adama gereksinim duyması, hem de onlara üzülmesi nedeniyle onlara yardım etmeye karar verir. Ancak köylü bunları sevmez. Ancak Bekir’in de işleri kolaylaşır.
Bununla beraber, Ruslar artmaya başladığı, mal sahibi oldukları için onlara tarla da vermek istemez. Bu esnada iki Rus rastgele hareket etmeye, köyde haksızlıklar yapmaya başlar. Üstelik bunlardan biri, bir gün Ayşe’yi döver. Her ne kadar kızı bu konuda bir şey söylemese de, ailesini ikna ederek gelin olur.
Bu esnada Ruslar da tarlaları yavaş yavaş ölçer. Böylece zulümler de yavaş yavaş başlar. Bir süre sonra Ayşe’nin evlendiği Remzi de vefat ettiği için, eve dönmek zorunda kalır. Bundan sonra Ruslar, Bekir’in tarlasına dinamit atar.
Bekir yıkılan duvarın altında can veriri. Ayşe bir süre sonra çocuk dünyaya getirse de, başka birisine emanet edilir. Tüm bunlardan sonra Komünizme dair propagandalar yapılmaya başlar ve Türkler de hapse atılır.
Onlar da İnsandı Karakterleri
Onlar da İnsandı içerisinde çok sayıda karakter vardır. Ancak Onlar da İnsandı incelemesi içinde bahsedilmesi gereken ve temel olanlar şöyledir;
- Bekir: Baş karakter olup, hemen hemen 45 yaşlarındadır. Kırım köylüsü olup vatanına düşkündür. Azimli ve cesur olup, Rusları sevmez.
- Esma: Bekir’in eşi olup, yaklaşık 40 yaşlarındadır. Otoriter, vatanına bağlı bir kadındır ve ev, tarla gibi işlerle meşgul olur.
- Ayşe: Güzel bir kız olup, Bekir’in çocuğudur. 17 yaşındadır ve narin bir yapısı vardır. Rusların fikirlerini ve gerçekleştirdikleri zulmü bilmekte olup, okuma-yazması vardır. Topraklarına ve vatanına bağlıdır.
- Remzi: Ayşe’nin kocası olup yardımsever, dürüst ve kuvvetli bir insandır.
- Çoban Seyd Ali: Remzi’nin babası olup, yalan söylemekten kaçınır. Çobanlık yapmakta olup, az konuşmaktadır. Hastalanan hayvanlara da yardım eder.
- Sabri: Seyd Ali’nin oğullarından biridir.
- Enver: Tatar olup 30’lu yaşlarındadır. Kuvvetli ve cesur olup, geniş görüşlü bir inşadır.
- Çilingir: Köyün önde gelenlerinden olup, her olayda kendini gösterir. Sabırsız bir yapısı vardır ve Rusların düşüncelerini bilmektedir. Köyüne, topraklarına bağlıdır.
- İvan: Kötülüğü temsil etmekte olup, pis ve zalim bir kişidir. Köylüye zulmetmektedir.
- Kala Mata: Kirli ve ayyaş bir insan olup, İvan’ın babasıdır.
Kitapta bunlara ek, yardımcı karakterler de vardır.
Onlar da İnsandı Özeti
Cengiz İnsandı tarafından yazılan Onlar da İnsandı özeti bile insanları etkileyen yapıya sahiptir. Kitabın ana karakteri olan Bekir, bir gün ineğini yakınlarda olan köye kadar götürür. İneğin ismi Macik olup onu çok sevmektedir ve yakında doğuracaktır.
Köyden geri dönerken tütün toplama zamanını düşünür. Ailesi üç kişi olduğu için her şey yavaştır. Aklında bunları düşünürken, yolda iki Rus görür. Civarlara Ruslar geldiği ve istila ettiği için ilk olarak korkar ve topraklarını almak istediklerini düşünür. Ancak bir vakit sonra Ayşe’yi onlara gönderir, ne istediklerini sordurur. Böylece iş için geldiklerini öğrenir.
Bundan sonra onlar için üzülerek kendi tarlasında iş verir. Kalacak yer olarak da evini açar. Ne var ki köylüler bunu sevmez. Bununla beraber tarlasındaki işler de kolaylaşır. Tüm buna karşılık, evde bazı sorunlar da baş göstermiştir. Macik bu süreçte haşlanır. Ancak Seyd Ali onu tedavi eder. Esma ise Rusların gitmezse, uğursuzlukların süreceğini belirtir.
Ardından geçen bir zaman sonucunda iki Rus, Bekir’in tarlasında kendini gösterir. Bunlar ölçüm yaptığı için, elinden tarlasının alınacağından endişelenir. Bir süre sonra tütünlerin demek vakti gelince, köylüler adetleri üzere yıllık gereksinimleri için Yalta’ya doğru yola koyulur. Bekir bu yolculuğa tek çıkar. Bir Yahudi’den mal almış, bu sürede Seyd Ali ile karşılaşmıştır. Her ne kadar araları bir süredir açık da olsa bu esnada barışmış ve ağlamışlardır.
Bu olaylar devam ederken Ayşe de tarladan dönmektedir. Ne var ki İvan onu döver. Ancak kız, babasına korkudan bunu belirtemez. Bunun üzerine zaten evlenmek istediği Remzi’ye eş olabilmek için annesini ikna eder ve evlilik gerçekleştirilir.
Bundan sonra köye yol yapılmaya başlanır. Ne var ki Ruslar burada da devreye girerek, hırsızlıklara başlar. Günlerden bir gün, Seyd Ali’nin küçük olan oğlu İvan’ı döver. Bundan bir süre sonra da kendisi onu döver. Ancak bir müddet sonra İvan, bir araçla köye gelir. Yanında Rus komiser vardır…