Tevfik Fikret ömrünün son zamanlarında hece ölücüsü ve sade bir Türkçe ile çocuk şiirleri kaleme almıştır. Şermin kitabının özellikleri çok sade ve sıcak bir üslup şeklindedir. Türkçeyi duru bir şekilde eserlerine yansıtan yazar bulunduğu dönem içerisinde büyük bir beğeni toplamıştır. Kitap içerisinde yer alan şiirlerinde yazar çocukları doğruluğa ve çalışmaya yönlendirmektedir. Kardeşlik ve insanları sevmenin önem ana fikir olarak sunulmaya çalışılmaktadır. Yazar şiirleriyle çocukları iyi birer insan olmaya hazırlamaktadır.
Yazar eser hakkında ana fikri verirken çocukların ruh hallerini ve çocukların dünyalarını çok başarılı bir şekilde kaleme almıştır. Tevfik Fikret bu manzumelerini eğitim dünyasındaki dostu olan Satın Bey’in ricası üzerine kaleme almıştır. İkilinin birlikte çocuk yuvası açmak ve çocukları bu kitapta yer alan esaslara yöre yetişmesini istemek gibi bir hayalleri bulunmaktaydı. Yuva acımadılar ancak Şermin kitabının edebiyatımızdaki yeri büyük bir öneme sahiptir.
Şermin Özeti
Bu kısımda Tevfik Fikret’in çocuklar için kaleme aldığı Şermin özeti ele alınacaktır. Kitap içerisinde çocuklar için eğitici şiirler bulunmaktadır. İlk şiir olan Yuva ile okulda bulunan öğrencilere seslenilmektedir. Şiirin diğer adı ise İthaf olarak geçmektedir. Bu şiirde çocuklara öğüt olarak; okulun sevilince çocukların eğlenerek çok şey öğrenebilecekleri bir yer olduğudur. Çocuklar eğlenerek öğrenirlerse eğer çok zorlanmayacaklarıdır.
Hediye adlı şiirde küçük bir kızın ablasından aldığı hediye anlatılmaktadır. Umacı şiirinde batıl inançlar, cin ve perilerden aslında korkmanın çok yersiz bir durum olduğu anlatılmaktadır. Şermin’e abisi oyuncak bir kutu getirerek bu kısımda tüm gerçekleri örneklerle birlikte anlatmaktadır. Muhallebim ve mektebim şiirinde bir çocuğun muhallebiyi çok sevdiği anlatılmaktadır. Çocuk okulun ona dünyayı ve bilgiyi aktarmasından dolayı muhallebi yerine okulu seçmiştir.
Keman şiirinde fark edilmektedir ki şair müzik aletlerinin içinden en çok kemana ilgi duymaktadır. Bu durum şairin küçük çocuğun ağzından keman sevgisini anlatmasına sebep olmuştur. Tevfik Fikret çocuklara vatan sevgisini de anlatmayı unutmamıştır. Bahara olan özlem ve çiçeklere duyulan sevgi de şiirlerde yerini bulmaktadır. Şair doğaya karşı olan sevgisini de şiirlerinde işlemiştir. Kuşları ve papatyaları şiirlerinde sevgiyle anlatmıştır. Şair çocukların geçmişe oranla çok fazla imkanlarının olduğunu şiirlerinde dile getirmiştir. Şair çocukların okuması gerektiğini şiirlerinde ifade etmiştir.
Şermin Kitabının kahramanları çoğunlukla çocuklardan oluşmaktadır. Tevfik Fikret’in öğretmenlik ve eğime karşı olan sevgisi tüm hayatını kapsamaktadır. Haluk’un terbiyesi onu yakından ilgilendirmiştir. Galatasaray Sultanisinde Tevfik Fikret bir yıl kadar başarı bir müdürlük yapmıştır. Şiirlerine baktığımızda onun çocuk ruhunu ne kadar güzel yansıttığını ve ne kadar iyi bildiğini görmekteyiz. Tevfik Fikret Haluk’un Defteri ile genç insanlara seslenmektedir. Şermin adlı eserinde ise daha derinlere inmektedir. Şermin 100 Temel Eser Listesi içerisinde yer almaktadır.
Şair çocuklara işin zevkinin, sanat zevkinin, ahlak ve okumanın zevkinin aşılanması gerektiğini savunmaktadır. İyi işlerin biraz alın teri dökmekten geçtiğini söylemektedir. Araçların da insanın gayreti sebebiyle çalıştığını söylemektedir. Çocuklara çalgı öğretilerek onların ruhlarını inceltmek gerektiğini söylemektedir. Çocukların zihninde var olan batıl inançların şair sökülmesi gerektiğini anlatmaktadır.
Umacı ve öcü gibi şeylerin aslında var olmadığını eserinde anlatmaktadır. Çocuklara tabiatın sevdirilmesi gerektiğini ve yoksullara acıma duygusunu aşılamak gerektiğini şair ifade etmektedir. Tevfik Fikret eserinde manevi ve dini inançların gerekliliğinden bahsetmemiştir. Tevfik Fikret materyalist anlayışa sahip bir yazardır. Millet şairi olma isteğine rağmen Türk tarihi, halkı, coğrafyası ve manevi şartları hakkında bilgisi ektirtir.
Şermin Konusu
Şermin adlı eser Tevfik Fikret’in çocuklar için kaleme aldığı otuz bir tane şiirden oluşan bir kitaptır. Tevfik Fikret bu şiirleri ölmeden birkaç zaman önce kitap haline getirmiştir. Şiirlerinin dli çok sade ve sıcaktır. Türkçeyi duru haliyle kullanmıştır. O dönem içerisinde Şermin çok beğeni toplamıştır. Şermin konusu çocukların doğru yola, çalışkanlığa, kardeş sevgisine, insanları sevmesini gerektiğine ve iyi bir insan olmanın gerekliliği şeklindedir. Tevfik Fikret eserinde ana fikri okuyucuya sunarken çocukların ruh dünyalarını başarılı bir ifadeyle anlatmıştır.
Şermin İncelemesi
Tevfik Fikret, Şermin adlı eserini çok sade bir dil kullanarak kaleme almıştır. Çocukların da okuyunca anlayabileceği bir dil kullanarak şair eseri yazmıştır. Şermin çocuk edebiyatının klasikleri arasında yer almış bir eserdir. Eserde şair hece ölüsünü kullanmıştır. Eser seksen beş sayfadan oluşmaktadır. Şermin, çocuk edebiyatında ilk özgün eser olma özelliğine sahiptir. Eserde bulunan Arapça ve Farsça kelimeler zaman içerinde sadeleştirilmiştir. Eserde zamanla kültürel olarak bağlamda uyarlamalar yapılmıştır.
Yapılan güncellemeler ile eserin yazıldığı ve okunduğu dönem arasında bir güncellenmenin yapıldığı söz konusu olmaktadır. Eserde dil uyarlamasının yapılma amaçlarından bir tanesi de okuyan yaş grubunun anlayabileceği sözcüklerin kullanılması gerektiğidir. Zaman içerinde eserde kısaltmalar da yapılmıştır. Sözcüklerin düzeylerinde de güncellemelerin yapıldığı görülmektedir. 1914 yılında eser yazılmıştır. Şermin ilk eğitsel çocuk kitabı olarak da geçmektedir. Şaire ait son eserdir. Şair eserinde yeni bir çocuk tipini ortaya çıkarmıştır. Kitap içerisinde geçen bazı önemli şiirler,
- Şermin’in Eifbe’si
- Marangoz
- Umacı
- Ezan
- Papatya
- Arslan
- Hediye
- Muhallebim ve Okulum
- Keman
- Rüya
- Ağustos Böceği ile Karınca
- Hasbihal
- Kırık At
- Bahar Kalfa
- Siyah Bacı
Şermin incelemesi bu şekilde aktarılmaktadır.